Śliski temat. Dlaczego tłuszcze są ważnym elementem diety?
Dietetycy zalecają zmniejszenie tłuszczy w diecie, jednak są takie tłuszcze, których zabraknąć w diecie nie może – są to nienasycone kwasy tłuszczowe z grupy omega 3 i omega 6 – tzw. ALA i LA. Mają one zadanie specjalne – zbudować błonę komórkową. Każda komórka ludzkiego ciała otoczona jest przez przepuszczalną błonę, która wchłania niezbędne substancje odżywcze i wydala toksyny. Prawidłowo funkcjonująca komórka, to podstawa zdrowia na poziomie biologicznym. Jeśli komórki zaczną niedomagać, stopniowo zamanifestuje się to chorobą.
Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe ALA i LA
Organizm buduje błony komórkowe z takiego budulca, jaki ma. Jeśli dostarczymy organizmowi nieprawidłowych tłuszczy, błona komórek stanie się niewydolna – ściany komórek zaczną “przeciekać” i staną się kruche – wślizgną się do niej toksyny, otrzyma za mało substancji odżywczych.
Jakie tłuszcze są niezdrowe? Wszystkie oleje rafinowane, oleje z długim terminem przydatności do spożycia. Te tanie oleje wchodzą w skład wielu produktów żywnościowych, np. krakersów, chipsów, cukierków, czekolad, płatków śniadaniowych, dressingów do sałatek. Oleje rafinowane, tak jak pozostałe przetworzone produkty, mają długi termin przydatności do spożycia, co jest bardzo na rękę producentom, lecz absolutnie zbędne dla zdrowia. Wysoka temperatura przy tłoczeniu oleju, ogromne ciśnienie, uwodornianie, chemiczne dodatki i syntetyczne antyutleniacze zmieniają strukturę cennych związków w olejach – w tym ALA i LA. Naukowcy badający niewydolność krążenia twierdzą, że tym, co zapycha naczynia krwionośne nie są złogi cholesterolu, słoniny, smalcu, masła, jaj, lecz uszkodzony kwas tłuszczowy LA.
Mianem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych powinno określać się tylko ALA i LA – dlatego, że organizm sam nie potrafi ich wytworzyć i musi je otrzymać wraz z pożywieniem. Często błędnie nazywa się niezbędnymi inne tłuszcze – np. EPA, DHA z grupy omega 3 i GLA z grupy omega 6. Jednak w rzeczywistości nie są one niezbędne, gdyż organizm jest w stanie wyprodukować je samodzielnie – z ALA i LA.
Co wybrać?
Zdecydowana większość olejów dostępnych w sprzedaży nie służy zdrowiu. Jednak zawsze jest jakaś alternatywa. Tak więc gdzie są nienasycone kwasy tłuszczowe ALA i LA?
Źródło ALA i LA:
– ekologiczne migdały, orzechy, mak, sezam, słonecznik, nasiona dyni, siemię lniane, orzechy włoskie;
– żółtka jaj kur wolno chodzących, świeże masło, ser prosto z farmy, surowe świeże mięso;
– niektóre świeżo tłoczone na zimno oleje roślinne – lniany, z wiesiołka, słonecznika, maku – sprzedawane z lodówki, z krótkim terminem przydatności, nie rafinowane
Uwaga na tanie oleje. Niektóre oleje uważane za zdrowie, np. olej z pestek winogron, są wytwarzane drogą metodą chemiczną. Co to oznacza? To znaczy, że pestki traktuje się rozpuszczalnikiem, który rozpuszcza olej, następnie rozpuszczalnik odparowuje się, aby pozostał sam olej. Najbardziej wartościowy olej ma krótki termin przydatności do spożycia, jest przechowywany w ciemnej butelce, w niskiej temperaturze.
Polecane oleje do smażenia:
Olejów nierafinowanych z wiesiołka, lnianego, słonecznikowego czy z maku nie wolno smażyć, czy dodawać do potraw w trakcie ich gotowania – wtedy stają się toksyczne. Na czym więc smażyć? Można użyć:
– oliwy z oliwek (tłoczonej na zimno)
– smalcu, najlepiej z ekologicznej produkcji (bo w słoninie lubią gromadzić się toksyny)
– masła klarowanego
Nienasycone kwasy tłuszczowe ALA i LA – zalety stosowania
Wystarczy niewiele dobrego oleju, aby zaopatrzyć organizm w nienasycone kwasy tłuszczowe ALA i LA – zaledwie 3-4 gramy dziennie, czyli jedną łyżeczkę do herbaty zmieszanych olejów. Oto niektóre zalety stosowania niezbędnych kwasów tłuszczonych:
– wzrost energii
– profilaktyka nowotworowa
– zmniejszenie ryzyka osteoporozy – według bardziej logicznej teorii niż braku wapnia, osteoporoza jest spowodowana osłabieniem matrycy kości – matryca jest zbudowana na bazie kolagenu i ALA oraz LA
– inny apetyt – nienasycone kwasy tłuszczowe zmniejszają apetyt na słodycze i węglowodany, dłużej utrzymuje się uczucie sytości
– zbijają wysokie ciśnienie
– zapobiegają cukrzycy, a w przypadku już istniejącej choroby – wpływają na łagodniejszy jej przebieg
– lepsza praca mózgu
– łagodniejsza ciąża
– pomagają w stanach zapalnych, poprawiają gładkość skóry, zmniejszają cellulit
– lepsze funkcjonowanie systemu endokrynologicznego
Na podstawie “Oleje kluczem do zdrowia” Arkadiusz Woźniak