res:
Mów do mnie jeszcze...

Mów do mnie jeszcze…

Dodaj komentarz

Słowa mają moc, czasami tak wielką, że zapadają w pamięć na długie lata lub powodują natychmiastową reakcję. Mogą być bodźcem do niezwłocznego działania, powodując niepohamowany skok adrenaliny, aktywizując pokłady naszej kreatywności.
Nie zawsze jednak mamy pod kontrolą kierunek uwolnionej energii, jej siłę i ładunek emocjonalny.

Słowa mogą ranić.
Słowa mogą dodawać otuchy.
Słowa mogą pomóc w odnalezieniu w sobie źródła wewnętrznej mądrości i piękna, zaufania do siebie i do świata.

Wszystkie nasze wypowiedzi sÄ… w jakiÅ› sposób odbierane przez otoczenie, indywidualnie w zależnoÅ›ci od aktualnego nastawienia, stanu Å›wiadomoÅ›ci i otwartoÅ›ci na innych ludzi. I chociaż zaledwie 7% wartoÅ›ci przekazu ustnego stanowiÄ… same w sobie, to zwykle w bliskich relacjach ciężar ten jest jakby wiÄ™kszy. ZnajÄ…c przecież dobrze naszych współmałżonków, dzieci, rodziców, koleżanki i kolegów z pracy, przyjaciół – przypisujemy im automatycznie pewne intencje, wiemy lepiej, co tak naprawdÄ™ majÄ… na myÅ›li, a czasem nawet dalibyÅ›my sobie uciąć gÅ‚owÄ™, że coÅ› zostaÅ‚o powiedziane. I stÄ…d już niedaleko do nieporozumieÅ„, czy konfliktów, zwÅ‚aszcza jeÅ›li przypomnÄ… nam siÄ™ jakieÅ› grzeszki z przeszÅ‚oÅ›ci.

Czy można więc mówić szczerze, nie raniąc nikogo i jednocześnie być w zgodzie ze sobą i swoimi uczuciami? Jak dawać informację zwrotną (feedback), by wzbogacać życie własne i innych ludzi? Czy można słuchać i słyszeć, jednocześnie nie interpretując?

Okazuje się, że tak, chociaż wymaga to praktyki i na początku okresu adaptacyjnego może budzić nasze wątpliwości.

A oto krótka instrukcja postępowania dla początkujących.

Kiedy czyjeś działanie Cię pobudza:

1. Używaj jÄ™zyka opisujÄ…cego fakty, posÅ‚uguj siÄ™ obserwacjami, unikajÄ…c jednoczeÅ›nie oceny i/lub interpretacji. Lepiej powiedzieć: „WysÅ‚aÅ‚am w zeszÅ‚ym tygodniu 2 maile z dokÅ‚adnym opisem ulotki i proÅ›bÄ… o wycenÄ™, i do dziÅ› nie dostaÅ‚am odpowiedzi.” Zamiast: „JesteÅ›cie nieprofesjonalnÄ… i beznadziejnÄ… firmÄ…, która lekceważy swoich klientów!”
2. Mów w pierwszej osobie, chociaż czasem korci, żeby (widzÄ…c np. rozlane i zaschniÄ™te od rana Å›lady po mleku i okruszki na stole) wrzasnąć: „Ty potworny flejtuchu! Nigdy nie nauczysz siÄ™ po sobie sprzÄ…tać!” W tej lub podobnej sytuacji możemy poinformować drugÄ… osobÄ™ o naszym stanie, mówiÄ…c przykÅ‚adowo: „UmawialiÅ›my siÄ™, że każdy sprzÄ…ta po sobie. Jestem wÅ›ciekÅ‚a, jak widzÄ™ zaschniÄ™te mleko i okruchy na stole.”
3. OdnieÅ› siÄ™ do konkretnego zachowania, które ci siÄ™ podobaÅ‚o lub nie, a nie deprecjonuj bÄ…dź nie wychwalaj caÅ‚ej osoby. CzÄ™sto zachwycamy siÄ™: „JesteÅ› naprawdÄ™ kochana!” lub robimy wyrzuty: „Ty wstrÄ™tny egoisto!”, dodajÄ…c czasem listÄ™ różnych zalegÅ‚ych spraw. Konkrety bardziej przyczyniÄ… siÄ™ do budowania zdrowej i trwaÅ‚ej relacji. Możesz na przykÅ‚ad powiedzieć: „DziÄ™kujÄ™, że byÅ‚aÅ› przy mnie podczas tej trudnej rozmowy. Twoje wsparcie i otwartość dużo dla mnie znaczÄ….” lub w drugim przypadku: „OglÄ…daÅ‚am ten film, kiedy zaczÄ…Å‚eÅ› zmieniać kanaÅ‚y. To dla mnie ważne, żebym mogÅ‚a obejrzeć go spokojnie do koÅ„ca.”

W stanie wzburzenia trudno zachować klarowność myśli i przywołać adekwatną i elokwentną ripostę. Dlatego lepiej dajmy sobie chwilę na oddech, na uświadomienie sobie, co nas w danym przypadku porusza. Nie reagujmy automatycznie, w schematycznie żałosny sposób. Dla własnego dobra! Za każdą ostrą wypowiedzią kryją się czyjeś niespełnione oczekiwania, nadzieje, niezaspokojone potrzeby. Warto pamiętać, ze żaden, nawet skrajnie agresywny komunikat nie jest wymierzony w nas, a świadczy w dużej mierze o frustracji krytyka. Ważne jest, żebyśmy umieli sobie z takimi trudnymi emocjonalnie sytuacjami radzić.

Kiedy ktoÅ› CiÄ™ krytykuje:

Oto Twój podręczny zestaw 4 reakcji do wyboru. Wybierz taką, która najpełniej pomoże zaspokoić Twoje potrzeby.*

1. Możesz zareagować agresją skierowaną przeciwko krytykowi, odwrócić szybko kota ogonem, ponieważ najlepszą obroną jest atak. To dość ryzykowne podejście, ponieważ szansa na kontakt z drugą osobą jest znikoma.
2. Możesz obwinić siebie za całą sytuację, ale pamiętaj, że będzie to agresja skierowana ku sobie, pod płaszczykiem kulturalnego zachowania. I prędzej czy później będziesz musiała odreagować.
3. Lepszym rozwiązaniem będzie empatyczna reakcja w stosunku do rozmówcy: Zastanów się, co czuje ta osoba, wypowiadając takie słowa (może jest smutna, rozżalona, rozczarowana, wystraszona) ponieważ zależy jej, chciałaby więcej (poszanowania dla zawieranych umów, być wysłuchaną i zauważoną, a może móc decydować o sobie?) Nie mieszaj do tego siebie, raczej spójrz okiem chłodnej kamery.
4. Nawiązaniu kontaktu posłuży także empatia dla siebie samej, gdy zastanowisz się: Co czuję w tym momencie?, Czego mi najbardziej teraz potrzeba? Może jesteś bez energii, przybita, zawiedziona, bo potrzebujesz bliskości, wsparcia, kontaktu?

Uwaga! Jeśli wybierzesz którąś z dwóch pierwszych reakcji, możesz eskalować agresję.

Kiedy nie wiesz, co myślą inni:

Bywa czasem i tak, że nasze dziaÅ‚ania nie spotykajÄ… siÄ™ z żadnÄ… reakcjÄ… ze strony innych ludzi. Staramy siÄ™, dwoimy, troimy, a jakby nikt tego nie zauważaÅ‚. W zależnoÅ›ci od naszego indywidualnego „oprogramowania” możemy być mniej lub bardziej uzależnieni od opinii otoczenia. Pod wpÅ‚ywem silnej motywacji wewnÄ™trznej i nastawienia na dziaÅ‚anie nawet przez dÅ‚uższy czas możemy dziaÅ‚ać wydajnie i odnosić sukcesy, opierajÄ…c siÄ™ jedynie na wÅ‚asnym zdaniu. Jednak wielu z nas kieruje siÄ™ motywacjÄ… zewnÄ™trznÄ… i wtedy bez kontaktu z opiniÄ… publicznÄ… nie zajedziemy daleko. Potrzebujemy dopalaczy! Jak wiÄ™c prosić o rzetelnÄ… ocenÄ™, dziÄ™ki której poczujemy siÄ™ dowartoÅ›ciowani i docenieni?

Spróbujmy zapytać: Co Ci się podobało w mojej wypowiedzi? Który fragment najlepiej zapamiętałeś? Co sprawiło, że czujesz się szczęśliwa? Jak się do tego przyczyniłam? Jak się teraz czujesz, gdy o tym porozmawialiśmy?

Kiedy nie wiesz, jak napisać:

Nie zawsze rozmowa ma przebieg bezpoÅ›redni, w cztery oczy. Trudniej jest rozmawiać przez telefon, skype, czy na czacie. Jeszcze inaczej zachowujemy siÄ™ podczas wymiany mailowej. SÅ‚owo pisane różni siÄ™ od mówionego, ponieważ nie odbieramy innych, ważnych dla nas sygnałów, takich jak intonacja i modulacja, natężenie i barwa gÅ‚osu, postawa, wyraz twarzy, gestykulacja. Pozawerbalne formy ekspresji sÄ… chwilowo niedostÄ™pne, wiÄ™c uruchamiamy wyobraźniÄ™, starajÄ…c siÄ™ domyÅ›lić, co ktoÅ› chciaÅ‚ nam przekazać. I w tym przypadku precyzja sformuÅ‚owaÅ„, szczerość intencji i jÄ™zyk „Ja” pomogÄ… w nawiÄ…zaniu empatycznego kontaktu z drugÄ… stronÄ….

Japoński badacz Masaru Emoto poświęcił wiele lat na badania nad reakcjami wody na wypowiadane, a nawet napisane słowa. Pod ich wpływem próbki wody poddane pozytywnym sformułowaniom podczas zamrażania krystalizowały się w niezwykle piękne kształty, w odróżnieniu od tych, poddanych negatywnym słowom, agresywnej muzyce i obrazom. Za najpiękniejsze uznano te, które ułożyły się po słowach wdzięczność i miłość. **

PamiÄ™tajmy, że ciaÅ‚o ludzkie skÅ‚ada siÄ™ w ok.70% z wody. Wszystko, co mówimy, piszemy, a nawet myÅ›limy – ma znaczenie, przede wszystkim dla nas samych, ale też dla naszego otoczenia. Dbajmy o siebie nawzajem!

Pięknie śpiewał Marek Grechuta do słów Kazimierza Przerwa- Tetmajera

Mów do mnie jeszcze… Za takÄ… rozmowÄ…
tÄ™skniÅ‚em lata… Każde twoje sÅ‚owo
sÅ‚odkie w mym sercu wywoÅ‚uje dreszcze –
mów do mnie jeszcze…

Mów do mnie jeszcze… Ludzie nas nie sÅ‚yszÄ…,
słowa twe dziwnie poją i kołyszą,
jak kwiatem, każdym słowem twym się pieszczę
mów do mnie jeszcze…

* Opracowano na podstawie książki: Marshall.R. Rosenberg, Porozumienie bez przemocy – o jÄ™zyku serca, Jacek Santorski &Co, 2003
**Polecany filmik – tutaj

Beata Kosiacka
BabskaDzungla.pl