Dziewanna wielokwiatowa – ziele na chrypę i stany zapalne – właściwości i zastosowanie
Fitoterapia jest dziedziną medycyny opartą na ziołolecznictwie, czyli stosowaniu produktów pochodzenia naturalnego do celów leczniczych. Wykorzystuje się w niej różne części roślin – kwiaty, liście, korzenie, które są źródłem związków biologicznie czynnych o udowodnionym korzystnym działaniu na zdrowie. Zalicza się do nich np. składniki mineralne, flawonoidy oraz olejki eteryczne.
Właściwości dziewanny wielokwiatowej
Jedną z roślin cenionych w fitoterapii jest dziewanna wielokwiatowa. Charakteryzuje się długą i grubą łodygą, niewielkimi listkami o jajowatym kształcie i żółtymi kwiatami.
Właściwości lecznicze dziewanny znane są już od starożytności, kiedy przypisywano jej zwalczanie chrypki i bólów w klatce piersiowej, a także działanie ochronne przed złymi duchami i uderzeniami pioruna. Za pomocą proszku z korzenia leczono biegunkę i choroby płuc, natomiast przytrzymywanie korzeni w ustach uśmierzało ból zęba. Obecnie surowcem stosowanym w ziołolecznictwie są kwiaty dziewanny, które dostarczają licznych związków aktywnych biologicznie. Wśród nich należy wymienić: karotenoidy (barwniki roślinne), flawonoidy, olejki eteryczne, sole mineralne, saponiny oraz aukubinę wykazującą działanie przeciwzapalne, antybakteryjne i przeciwwirusowe. Flawonoidy i karotenoidy są substancjami zaliczanymi do związków o działaniu antyoksydacyjnym. Zwalczają wolne rodniki tlenowe będące przyczyną powstawania poważnych schorzeń, m.in. chorób nowotworowych. Dzięki zawartości flawonoidów i karotenoidów, stosowanie dziewanny wielokwiatowej przyczynia się do podnoszenia odporności organizmu i przeciwdziała procesom starzenia się skóry. Saponiny oraz substancje śluzowe obecne w roślinie rozrzedzają wydzielinę zalegającą w chorobach dróg oddechowych, np. przy zapaleniu oskrzeli, zwalczają stan zapalny oraz podrażnienia błony śluzowej. Dziewanna wielokwiatowa wykazuje również działanie wykrztuśne w przypadku uporczywego suchego kaszlu oraz osłonowe wykorzystywane przy stanach zapalnych żołądka oraz jelit.
Jakie zastosowanie ma dziewanna wielokwiatowa?
Dziewanna wielokwiatowa wykorzystywana jest do stosowania wewnętrznego i zewnętrznego. Wewnętrznie stosuje się najczęściej napar z kwiatów dziewanny w postaci ziołowej herbatki, który wskazany jest w przypadku suchego kaszlu oraz w celu zwalczania chrypki. Ułatwia on odkrztuszanie śluzu zalegającego w drogach oddechowych i chroni błonę śluzową gardła przed podrażnieniami. Kwiaty dziewanny przygotowywane w formie naparów znajdują również zastosowanie w zwalczaniu dolegliwości towarzyszących stanom zapalnym żołądka, jelit oraz pęcherza moczowego. W celach leczniczych przygotowuje się syrop na bazie kwiatów z dziewanny, wody, brązowego cukru oraz cytryny, który wspomaga leczenie przeziębień i grypy. Zewnętrznie kwiaty i liście dziewanny wielokwiatowej stosuje się jako dodatek do kąpieli, gdyż przyczyniają się do uśmierzania bólów reumatycznych, nerwobólów, a także działają leczniczo na schorzenia skórne w postaci wysypek, odczynów alergicznych, zmian ropnych oraz oparzeń. Właściwości lecznicze dziewanny są wykorzystywane do produkcji kosmetyków służących pielęgnacji i zachowaniu zdrowej kondycji włosów i skóry.