Witamina D – najbardziej sÅ‚oneczna witamina!
Witamina D odgrywa kluczową rolę w rozwoju i funkcjonowaniu naszego organizmu. Tymczasem większość Polaków cierpi na jej niedobór. Dowiedz się więcej o tej niezwykle ważnej witaminie!
Podstawowym źródłem naturalnej witaminy D w naszym organizmie jest synteza światła słonecznego przez skórę, dlatego potocznie bywa nazywana witaminą słońca. Niestety, w naszej szerokości geograficznej czas bezpośredniej ekspozycji ciała na działanie promieni słonecznych jest bardzo krótki. Ilość witaminy D przyswajana z pożywienia również może stanowić problem, bo nieodpowiednio dobrana dieta nie pokryje codziennego zapotrzebowania. Jedyną możliwością uzupełnienia braków, szczególnie w sezonie jesienno-zimowym i wiosną jest jej regularna suplementacja.
Skutki niedoboru
Witamina D wpÅ‚ywa na wiele funkcji naszego organizmu, a jej niedobór może przyczynić siÄ™ do wielu problemów ze zdrowiem. DÅ‚ugofalowo – nawet do schorzeÅ„ zagrażajÄ…cych życiu.
1.UkÅ‚ad kostny – najistotniejszy wpÅ‚yw witaminy D zaznacza siÄ™ w funkcjonowaniu ukÅ‚adu kostnego. ZwiÄ™ksza ona jelitowe wchÅ‚anianie wapnia i fosforu, prowadzi do pobudzania procesów tworzenia i mineralizacji koÅ›ci. Dlatego też u dzieci jej niedobór prowadzi przede wszystkim do rozwoju krzywicy i nieodwracalnych zmian w budowie ukÅ‚adu kostnego.
Natomiast u dorosłych niedobór witaminy D prowadzi do tzw. osteomalacji, czyli demineralizacji kości, skutkującej istotnym zmniejszeniem zawartości wapnia w kościach.
2. Układ odpornościowy. Właściwy poziom witaminy D ma wpływ także na naszą odporność, poprzez stymulowanie produkcji endogennych substancji ochronnych. Jej deficyt zwiększa, zarówno u osób starszych jak i młodszych, zapadalność na infekcje, szczególnie górnych dróg oddechowych. Na właściwy poziom tej witaminy powinny więc zwrócić uwagę przede wszystkim osoby cierpiące na choroby alergiczne np. katar sienny, astmę oskrzelową lub osoby z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP), bowiem u nich niedobór witaminy D zwiększający ryzyko wystąpienia infekcji dróg oddechowych jest szczególnie częsty.
3. Witamina D jest także odpowiedzialna za prawidłowy metabolizm cukrów i tłuszczów. Naturalne tworzenie się, wydzielanie i wykorzystywanie insuliny jest w znacznym stopniu zależne od witaminy D. Z tego względu jej niedobór jest czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1 lub 2.
4. Insulinooporność. Niedobór witaminy D sprawia, że komórki naszego organizmu stają się niewrażliwe na insulinę (insulinooporność), ale też wyraźnie wzrasta ryzyko podwyższenia się stężenia lipidów we krwi (np. trójglicerydów), uszkodzenia naczyń krwionośnych i nadwagi. Witamina D obniża podwyższone wartości trójglicerydów i cholesterolu.
5. UkÅ‚ad nerwowy. W ostatnich latach zauważono znaczÄ…cy wpÅ‚yw witaminy D na funkcjonowanie ukÅ‚adu nerwowego. Badania potwierdziÅ‚y, że jej niedobór sprzyja rozwojowi stanów depresyjnych i lÄ™kowych, może też wywoÅ‚ywać zaburzenia pamiÄ™ci i koncentracji. Obecnie prowadzone sÄ… badania nad wykorzystaniem witaminy D w leczeniu choroby Alzheimera, demencji oraz stwardnienia rozsianego, a także w leczeniu schorzeÅ„ dermatologicznych, m.in. Å‚uszczycy, alergii, chorób wÅ‚osów i paznokci. Ponadto wykazuje siÄ™ zwiÄ…zki pomiÄ™dzy niedoborem witaminy D, a rozwojem chorób metabolicznych – cukrzycy, otyÅ‚oÅ›ci, a także nadciÅ›nienia tÄ™tniczego.
Witamina D – naturalne źródÅ‚a
Głównym źródłem naturalnej witaminy D2 są produkty pochodzenia roślinnego. Największe jej stężenie zawierają:
- kiełki zbóż,
- drożdże,
- grzyby kapeluszowe (borowiki, pieczarki);
Witamina D3 dostarczana jest do organizmu z takimi produktami jak:
- tłusty nabiał,
- żółtka jaj,
- wątróbki zwierzęce,
- mięso ryb,
- tran;
Najbogatszym źródłem witaminy D3 jest tran pochodzący z wątroby ryb morskich.
Witamina D2 i D3 dostarczana z pokarmem do naszego organizmu pokrywa jedynie od 10 do 20 procent dobowego zapotrzebowania. Uważa się, że nawet 90 procent dziennego zapotrzebowania na tę witaminę może pochodzić z syntezy skórnej pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Gdy jednak słońca brakuje, na ratunek powinny przyjść suplementy diety.
ArtykuÅ‚ pochodzi z magazynu „Ach! Na zdrowie”, wrzesieÅ„ 2017, str. 18-20